Eitrað andrúmsloft á Old Trafford ...

Mikil umræða er um vanda ManUtd en félagið stendur nú um stundir í skugga nágranna sinna. ManUtd hefur kennt sig við Rauða djöfla og í fyrsta sinn í sögu félagsins var merki djöfulsins sett á keppnistreyju. Sérstaka athygli vakti að Roy Keane var meðal þeirra sem kynnti treyju félagsins ásamt leikmönnum. Djöfullinn með þríodda spjót er ófrýnilegur. Rauðir djöflar eiga rætur til Matt Busby sem stýrði félaginu til stórveldis fyrir sjötíu árum, 1945-1971. Nú eru 28 ár síðan bandaríska Glazerfjölskyldan tók ManUtd yfir í skjóli gerspilltra banka. Svokallaðir bísnissmenn verða sýna Mammon hollustu, félög eru mergsogin með vaxtagreiðslum, lúxuslíf „ríkra Kana“ víða um heim kostar sitt. Bísnissmódel Wall Street er baneitrað. ManUtd er vegvilltur klúbbur og hriplekur Old Trafford í niðurníðslu.

 

Eftir niðurlægingu ManUtd um helgina talaði Phil Neville um eitrað andrúmsloft á Old Trafford. Hann kveður þá sem koma mergsjúgast í eitruðu andrúmslofti. Það var augljóst að leikmenn voru hræddir sem leiddi til falls ManUtd. Tvö atvik í fyrri hálfleik kostuðu. Amrabat braut klaufalega á Foden, aukaspyrnan leiddi til klaufalegs brots Hojlund á Rodri og fyrstu vítaspyrnu City á Old Trafford frá stofnun EPL 1992. Spjaldaður Amrabat var tekinn útaf í hálfleik og Hojlund um miðjan síðari hálfleik. Í síðari hálfleik braut Maguire á Haaland í teignum sem hefði átt að leiða til vítis en VAR gerði ekkert enda kannski nóg komið og hinn ógæfusami Maguire líklega ekki spilað annan leik fyrir ManUtd. Bruno Fernandes var spjaldaður fyrir ruddabrot á Grealish og trylltur Antony fékk gult. Keane vill sjá Fernandes sviptan fyrirliðabandinu. City aðdáendur sungu Old Trafford is falling down ... þið munið London Bridge is fallinn down ...

Svona hylma Landlæknir og Sjóvá yfir með Orkuhúsinu ...

Læknir Orkuhússins sagði ósatt og afvegaleiddi sjúkling og raunar alla málsaðila um afleiðingar axlaraðgerðar sem gerð var fyrir sjö árum, 12. október 2016. Ég hef verið að segja ykkur frá. Þann 10. janúar 2018, fór fram rannsókn í Orkuhúsinu á öxlinni minni. Þar kom fram að supraspinatus-sin í vinstri öxl minni er sundurtætt, slitin og rifin; „...stór fullþykktar rifa í supraspinatus sininni og virðist sem maður sjái sinina um 2sm frá festunni,“ var úrskurður röntgenfræðings. Þessum upplýsingum var leynt fyrir mér. Læknirinn sem stýrði aðgerðinni kvað smávægilegt slit í öxl. Eftir að málið kom fyrir Landlækni 2020 endurtók hann ósannindin og fullyrti fyrir Landlækni: „öxlin ok, generativ hrörnunarrifa ... lagað axlareinkennin.“ 

Þann 20. mars 2021 í rannsókn í Domus Medica fór fram önnur rannsókn á öxlinni vegna þrálátra verkja. Þá fyrst fékk ég vitneskju um að sinin er sundurslitin. „Það er gegn um gangandi rifa í miðhluta supraspinatus sinarinnar á ca 6mm löngu svæði og sinaendarnir dregnir upp í hæð við acrimion,“ skrifaði röntgenlæknir. Undirliggjandi er afsagað viðbein sem er alvarlegt mál, grafalvarlegt mál fyrir mann með alla mína áverka úr bernsku. Þá voru liðin fjögur og hálft ár frá aðgerð. Allan þennan tíma hafði Orkuhúsið neitað að öxlin hefði nokkuð með verkina að gera.

HINIR RÍKU & VOLDUGU VERNDAÐIR

Þegar fyrir lá hvers kyns var, tvær rannsóknir um skaðsemi aðgerðarinnar, upplýsti ég Landlækni, Sjóvá og stjórnarmenn Orkuhússins um þessa ámælisverðu framgöngu. Ég sendi ábyrgðarbréf til þessara aðila 26. maí 2021. „Hér hafa gerst alvarlegir hlutir,“ skrifaði ég. Það verður ekki skýrar: Orkuhúsið hafði sagt öxlina ok, sem stangast á við tvö sérfræðiálit, læknirinn var staðinn að röngum vitnisburði fyrir stjórnvaldi sem á kjarnyrtri íslensku er lygi. Ég hvatti Landlækni til að vísa málinu til opinberrar rannsóknar, sumsé lögreglu og Sjóvá til greiðslu bóta.

Ég hafði sætt innrás í líkama, orðið fyrir alvarlegum skaða og þeir sem það gerðu voru staðnir að ósannindum. En hvað gerðu þeir sem áttu að axla ábyrgð? Landlæknir og Sjóvá hylmdu yfir með hinum ríku og voldugu í Orkuhúsinu sem þegir og þaggar fram á þennan dag.  „Kvörtunin fjallar fyrst og fremst um að aðgerðin var gerð að hluta til opin og ekki eingöngu með liðspegli,“ segja Landlæknir og Sjóvá. Þetta er auðvitað ekki hægt að skálda. Það sem hér er skrifað kemur allt fram í opinberum gögnum Landlæknis. Þrátt fyrir niðurstöðu sína staðfestir Landlæknir að Hallur Hallsson hafi: „... átt við mikla líkamlega vanheislu að stríða sem hefur fengið á hann og valdið honum atvinnumissi og skertum lífsgæðum.“ Stærsta einkaklínik landsins axlar ekki ábyrgð, lýgur og afvegaleiðir sjúkling. Landlæknir hylmir yfir ásamt einu helsta tryggingafélagi landsins.

Enn af læknamistökum í Orkuhúsinu ...

Brottnám viðbeins viðgengst á Orkuhúsinu, stærstu einkaklínik landsins en hefur verið aflagt á Norðurlöndum vegna vafasamra aukaverkana. Á þetta benti læknir skipaður af Landlækni til að veita umsögn. Læknirinn sem starfar í Svíþjóð benti á stóra norska rannsókn sem véfengir gildi þessara aðgerða og fleiri rannsóknir gefi sömu niðurstöðu. Læknar Orkuhússins kváðust vita af norsku rannsókninni en það breytti ekki afstöðu þeirra að saga af viðbeini fólks. Í janúar 2018 rúmu ári eftir að sagað var af viðbeini mínu kom fram í rannsókn sem fram fór á röntgendeild Orkuhússins að meginsin vinstri axlar er slitin frá festum og rifin endilöng:„...stór fullþykktar rifa í supraspinatus sininni og virðist sem maður sjái sinina um 2sm frá festunni.“ Undirliggjandi er afsagað viðbein sem er grafalvarlegt. Læknar Orkuhússins kveða þetta smávægilega áverka. En það er langur vegur frá og sjúklingur var afvegaleiddur. Ég lagði til við Landlækni að máli mínu yrði vísað til opinberrar rannsóknar, sumsé lögreglu en það var ekki gert. Orkuhúsið kvað sinina „smávægilega“ degenerativa; sem sagt hrörnunarrifu en ekkert slíkt hafði komið fram fyrir aðgerðina 12. október 2016.

 

Það var ekki fyrr en í mars 2021 að ég, sjúklingurinn fékk réttar upplýsingar um sundurtætta sinina en það var í rannsókn í Domus Medica eftir að málinu hafði verið vísað til Landlæknis. Þá hafði Orkuhúsið vitað í þrjú ár af tættri sininni við afsagað viðbeinið. Ég upplýsti Landlækni og alla stjórnarmenn Orkuhússins um þessa atburði og trúnaðarbrestinn en var svarað með þögn. Afsagað viðbein og sundurtætt sin er grafalvarleg staða fyrir einstakling með alla mína áverka. Raunar var það ótrúleg gjörð að saga af viðbeini einstaklings sem 50 árum áður hafði kinn- og brjóstbeinsbrotnað í slysi, skaddast á hryggjarliðum auk þess sem rætur framtanna höfðu brotnað og verið rótfylltar. Ofan á allt með dupuytren í líkama. Læknirinn í Svíþjóð benti Landlækni á að ekkert í gögnum máls gæfi tilefni til að álykta ég hefði verið upplýstur um að til stæði að saga af viðbeini mínu. Landlæknir gerði ekkert með þá ábendingu, fremur en að sjúklingi með alvarlegar aukaverkanir var vísað af sjúklingaskrá. Þetta verður eiginlega ekki svartara.  Við lifum tíma þar sem kerfið hylmir yfir með hinum ríku og voldugu.

Hin myrka veröld læknavísinda ....

Læknar starfa án aðhalds. Þeir starfa undir eftirliti kollega hjá Landlækni sem er verra en ekkert eftirlit. Krufningsskýrslur eru leyndarplögg raunverulegar dánarorsakir þaggaðar til þess að hylma yfir kukl og mistök. Læknar eru sölumenn lyfjarisa sem hafa gert mannkyn að markaðsvöru kemískra lyfjakotkteila Big Pharma sem þéna trilljarða. Lyfjarisar magna plágur, sprauta alþýðu fólks. Umframdauði í covid hér á landi hæstur í Evrópu. Þúsundir sárþjáðra kvenna mynda baráttuhóp vegna aukaverkana en eru þaggaðar af falsmiðlum í þjónustu gerspillts kerfis sem eltir peninga. Vestræn læknavísindi eru andlýðræðislegt kúganakerfi hinna ríku gegn alþýðu fólks. Nú sjötíu og fimm árum frá stofnun WHO árið 1948 er Alþjóðaheilbrigiðisstofnunin um það bil að taka sér alræðisvald yfir mannkyni með valdheimildir lögreglu til að nauðungarsækja börn, konur og menn í nauðungarbúiðir til að sprauta genabreytandi mixtúrum.

SÖLUMENN LYFJARISA

Læknar hefja nám með hníf í hönd og kryfja lík á réttarmeinadeildum spítala. Líkami manneskju er fyrir læknum sem hver annar kjötskrokkur og þeir lítt fróðir um eðli lífs. Vísindi þeirra kenna að manneskjan komi úr myrkrinu þar sem ekkert er og hverfi aftur í myrkrið þar ekkert er. Um árþúsundir hefur mannkyn vitað að maður er andi sem birtir sig í efni. Líf er ljós sem kviknar við getnað. Hin myrka veröld læknavísinda stefnir mannkyni í aldir myrkurs og fordóma. Að lokinni krufningu læra læknanemar utanbókar kemíska lyfjaskrá lyfjarisa og gerast að loknu námi sölumenn Big Pharma á ofurlaunum sækjandi ráðstefnur á lúxushótel um veröld víða. Í fyrsta sinn í sögunni hnignar atgerfi mannkyns. Gervivísindi kenna að börn geti valið kyn, fyllt kemískum efnum og trönsuð.  Yfir 90% lækna fara í nám vegna peninganna. Augu fólks eru að opnast fyrir þessum vágesti sem vestræn læknavísindi eru. Vísindum hefur verið stolið og þeim er beitt sem hverri annarri kreddu og bábilju til þess að hneppa mannkyn í þrældóm. Prédikurum þeirra liggur á. Landlæknir boðar að farsóttum fjölgi með hlýnun!

Læknamistök: þrjár kynslóðir ...

Eftir að sjúkraþjálfari hafði lesið læknaskýrslu mína fyrir bráðum sjö árum og upplýst mig um að sagað hefði verið sentimeter af vinstra viðbeini, sagði ég að mitt pandórubox hefði verið opnað og ormum hleypt út. Ég hef velt vöngum hvers vegna aðgerðin fór svona illa í mig. Auðvitað blasa við beinbrot úr bernsku, ég er greindur sem lokað loft í hálsi. En fleira kemur til. Ég velti líka upp lófakreppu; dupuytren sem hefur leikið ætt mína grátt. Ég hef rakið lófakreppu 200 ár aftur í tímann norður í land. Lófakreppa á til að leggjast víðar um líkama og mig grunar að hún sé valdur að tíðum sorglegum skyndidauða í ætt minni. 

Ég er þriðja kynslóð sem fer illa út úr opnum skurðaðgerðum. Ég hef ég oft gengið til svefns í óvissu um að vakna að morgni. Faðir minn Hallur Símonarson hsím blaðamaður lést viku eftir magaaðgerð á Borgarspítalanum árið 2001. Mér fyrir hönd ættingja var synjað um krufningsskýrslu. Læknir á réttarmeinadeild á Barónsstíg kvað hinn látna þann eina sem fengi skýrsluna í hendur, sumsé hsím. Sagt er frá þessu í Váfugli. Krufningsskýrslan er leyniplagg. Læknir las upphátt að pabbi hefði dáið af völdum heilablóðfalls. Svo var fælnum lokað. Ég var með pabba tveimur tímum fyrir áfallið sem kom eins og þruma úr heiðskíru lofti. Hann hafði verið ferskur til huga á sama aldri og ég nú, byrjað að spila bridge á ný og farið á kostum, snillingur sem  hann var.

Afi minn Símon Sveinbjarnarson skipstjóri lést líka nokkrum dögum eftir magaaðgerð liðlega fimmtugur að aldri 1935 á Landakoti. Ættingjar fengu ekki krufningsskýrsluna þá fremur en nú en var sagt að Símon afi hefði hefði látist af völdum lungnabólgu. Raunar hófst rannsókn á tíðum skyndidauða í ættinni eftir lát pabba 2001. Við vorum kölluð til rannsókna, en við vitum ekki meir.

 

LÓFAKREPPA: DUPUYTREN

Lítið er vitað um lófakreppu; dupuytren en líklega eru 10% íslenskra karla með þennan sjúkdóm ef marka má norskar rannsóknir, mun fleiri karlar en konur; hsím var með svæsna lófakreppu. Sjálfsagt ekki bara í lófum. Ég er þjáður í axlar-, háls- og hryggjarliðum. Eftir að ég hafði rætt við vin minn lögmann var mér vísað af sjúkraskrá Orkuhússins með sundurtætta meginsin axlar. Málinu var vísað til Landlæknis sem auðvitað sló skjaldborg um kollega sína í Orkuhúsinu. Eftirlit Landlæknis er verra en ekkert eftirlit. Landlæknir gerir ekkert með tvær rannsóknir sem staðfesta að supraspinatus-sinin er sundurtætt með undirliggjandi afsagað viðbein, þá fyrri í janúar 2018 í Orkuhúsinu og seinni mars 2021 í Domus. Bara alls ekki neitt.

Af erfiðu slysi í bernsku og læknamistökum í Orkuhúsinu

Þrettán ára drengur 1964 fékk ég erfiða byrjun í lífinu. Ég slasaðist illa á hjóli á hitaveitustokknum sem liggur um Bústaðahverfi. Ég var á mikilli ferð niður brekku undan vindi þegar göt birtust á stokknum. Ég gat forðast það fyrsta en ekki næstu göt, skall á stokknum og úti í móa. Ég stóð upp frá slysinu, hélt áfram för minni og drengurinn hélt áfram lífi sínu. Slysið hefur markað líf mitt og ég lifað með verkjum allar götur síðan. Löngu síðar kom í ljós að drengurinn hafði brjóstbeins- og kinnbreinsbrotnað, hryggjarliðir 7-9 fleygmyndast, undir hryggjarliðunum erfitt bakflæði. Framtennur mínar urðu svartar, ræturnar brotnuðu og voru rótfylltar.  Þannig var líkami drengsins skorðaður.

Samt skapaði drengurinn sér nafn í fremstu röð blaða- og fréttamanna, meðal stofnenda Dagblaðsins 1975, vann á Morgunblaðinu 1979-1986, Sjónvarpinu 1986-9 og Stöð 2 1989-1994. Drengurinn hætti að æfa fótbolta í yngri flokkum, hætti Moggaboltanum 20 árum síðar, reyndi golf en varð að hætta vegna verkja og stundaði gufu af eldmóð. Þegar ég var með mín stóru mál þá var líkt og líkaminn væri sem í skrúfstykki svo ég hætti fréttamennsku eftir áratug í sjónvarpi. Það var vindingur upp til höfuðs og ég átti til að fá mígreni og sjóntruflanir upp úr fimmtugu. Ég lærði að slaka á og vinna með orkuna. Ég sumsé lærði að lifa lífi mínu þó með verkjum væri og fúnkeraði bara ágætlega, takk fyrir.

 

ÖRLAGARÍK LÆKNAMISTÖK

Nú í október eru sjö ár liðin síðan verkir urðu að óbærilegri þjáningu. Í október 2016 – fimmtíu árum eftir rótfyllinguna – gekkst ég undir aðgerð í Orkuhúsinu þegar til stóð að skafa vinstri axlarhyrnu. Í þess stað var sentimeter sagaður af vinstra viðbeini að mér forspurðum. Óskiljanleg ákvörðun lækna og afdrifarík læknamistök gerð í Orkuhúsinu sem er stærsta einkaklíník landsins. Í kjölfarið slitnaði meginsin axlar og rifnaði endilöng; tættist í sundur:  „...stór fullþykktar rifa í supraspinatus sininni og virðist sem maður sjái sinina um 2sm frá festunni,“ samanber rannsókn 10. janúar 2018 í Orkuhúsinu. Sama niðurstaða aftur í mars 2021 í Domus. Vinstri öxl mín er mjög löskuð. Sinin sem um ræðir tengir viðbein út í öxl, undir er gat, kring um það er sundurtætt sin. Líkaminn hafnaði inngripi lækna Orkuhússins. Þetta hefur áhrif á daglegt líf mitt, erfitt með svefn þannig get ég ekki sofið á vinstri hlið eða maga svo staðan er erfið skal ég segja ykkur.

Metkóngar Víkings ...

Víkingar luku Íslandsmótinu með stæl 5-1 gegn silfurliði Vals í Víkinni á laugardag. Víkingur lauk Íslandsmótinu með nýju stigameti 66 stig. Liðið fékk 59 stig í 22 leikjum 19 – 2 – 1 með markatöluna 65-20. Það eru 2,68 stig í leik, 2,95 mörk skoruð í leik. Svona tölur hafa aldrei sést áður, met eftir met. Sjö stiga bæting frá fyrra meti en KR 2svar (2013, 2019) og Stjarnan (2014) höfðu náð 52 stigum. Bikarinn í Víkina í fjórða sinn í röð eftir 3-1 sigur á KA. Sannlega magnaður árangur. Til að kóróna sumarið þá unnu stelupurnar Bikarinn eftir 3-1 sigur á Blikum og Lengjudeildina. Þær endurtóku árangur karlaliðsins frá 1971 þegar Víkingur varð sigurvegari 2. deildar og vann Bikarinn eftir 1-0 sigur á Blikum á Melavelli.  Hamingjan ríkti í Víkinni um helgina þegar Víkingar fögnuðu. Arnar Gunnlaugsson valinn þjálfari ársins með goðsögnum á Mount Rushmore og Birnir Snær Ingason leikmaður ársins.

 

SIGURGANGA Í EVRÓPU Í VÍKINNI

Það hefur gætt misskilnings um árangur Víkings í Evrópukeppnum og því jafnvel haldið fram að Evrópuför Víkings síðastliðin tvö ár hafi verið sneypuvör. Það er einfaldlega rangt.  Víkingar hafa ekki tapað Evrópuleik á heimavelli í Víkinni í tvö ár. Víkingar hafa unnið meistaralið San Marínó 1-0 og Eistlands 6-1. Þeir gerðu jafntefli við sænsku meistarana í Malmö 3-3 í Víkinni, unnu New Saints meistara Wales 2-0 og loks Lech Poznan Póllandi, 1-0. Í ár unnu þeir núverandi meistara Riga frá Lettlandi 1-0 í Víkinni. Víkingar gerðu jafnfefli í Wales 0-0, töpuðu 3-2 í Malmö í dómaraskandal þegar Kristall Máni var rekinn útaf í stöðunni 1-1. Leikurinn í Póllandi fór í framlengingu 2-1, Poznan náði þá loks að knýja fram sigur. Víkingur tapaði einvíginu við Riga samtals 2-1. Sannlega sögulegur árangur.

 

MÁLAFERLI OG ÁFRÝJANIR

Annað sögulegt við Íslandsmótið eru málaferli sem hófust á sama tíma. Annars vegar kærur Vals fyrir dómstólum sem höfðu krafist þess að stórsigur Víkings á Hlíðarenda yrði ógiltur og stigin féllu Val í skaut. Ef Valur hefði náð að sölsa undir sig stigin sex þá hefði leikurinn í Víkinni um helgina verið hreinn úrslitaleikur um Íslandsskjöldinn. Dómur féll ekki fyrr en eftir að Víkingar urðu sófameistarar. Hins vegar áfrýjanir Blika um að fresta leik við Víking í Víkinni. KSÍ tók kröfu þeirra fyrir í þrígang og Blikar áfrýjuðu og áfrýjuðu. Breiðablik krafðist þess að Víkingur léki við Blika í landsleikjahléi án landsliðsmanna í aðdraganda úrslitaleiks Bikarsins. Til þess að láta fýlu sína í ljósi mættu Blikar of seint í Víkina og neituðu að nýta búningsklefa vegna meintrar fýlu. Blikar voru sektaðir fyrir tiltækið. Segja má að þarna hafi Blikar misst fókus í titilvörn sinni en þeir enduðu með tuttugu og fimm færri stig en meistarar Víkings og Valur ellefu stigum minna.

Rússland mesta efnahagsveldi Evrópu ...

Rússland varð stærsta efnahagsveldi Evrópu í sumar, fimmta mesta efnahagsveldi heims með 5.32 trilljón dollara GDP á grunni PPP samanburði kaupgetu; purchasing power parity, stærra en Þýskaland með 5.3 trilljón dollara. Kína er farin framúr Ameríku með 30 trilljón dollara GDP samanborið við 25 trilljón dollara GDP í Ameríku. Þetta gerist þrátt fyrir viðskiptabann Vesturveldanna á Rússland. „Viðskiptabann átti að rústa rússneskum efnahag. Í staðinn er efnahagur Rússa nú stærri en Þýskalands ... Gjald Evrópu er afiðnvæðing og verðbólga,“ tvítaði D.M. Collingwood, ritstjóri BritanniQ. Vanmat Vesturveldanna á rússneskum efnahag er að koma illa í bakið á íbúum Evrópu og Ameríku. Viðskiptabann átti að gera Rússa fátæka og ókleift að heyja stríð. Þvert á móti er efnahagur Rússa kröftugur og dýnamískur meðan Ameríka og Evrópa eru í frjálsu falli stöðnunar og verðbólgu. Ekkert ríki í heiminum á jafnmikla gnægð olíu, gas, kola, málma með öflugan landbúnað. Rússland er þess vegna vel í stakk búið að takast á við ófriðartíma.

Vesturlönd hafa sent vopn sín til Úkraínu illa fær um að endurnýja þau. Í þessu samhengi er vert að nefna að vestrænar þjóðir reiða sig á þjónustugreinar en Rússland er framleiðslu- og iðnríki. Á styrjaldartímum skiptir þetta sköpum. Um áratugaskeið hafa Vesturlönd flutt framleiðslu sína úr landi til ríkja sem hafa verið kölluð þriðji heimurinn. Nú vilja Vesturlönd koma á alheimsstjórn til þess að ná tökum á stjórn þriðja heimsins til þess að arðræna. Þessu er þorri mannkyns ósammála og segir hingað og ekki lengra.

 

SAMANBURÐUR HAGKERFA Á ÓFRIÐARTÍMUM

Franski hagfræðingurinn Jaques Sapir bendir á að frá upphafi stríðsins í Úkraínu hafi spurningin um stærð hagkerfa Vesturlanda samanborið við hið rússneska og raunar líka kínverska, fengið aukið vægi. Sérstaklega hafi vestrænir pólitíkusar bent á að hagkerfi Rússa sé á stærð við Spán og Ítalíu. Nú þegar menn hafi endurvakið Kalda stríðið og ófriður ríki í Evrópu þá skipti sköpum að auka skilning á samanburði hagkerfa. Vestræn hagkerfi reiða sig á þjónustugreinar. Þau eru veik fyrir þegar kemur að framleiðslugreinum, námugrefti og landbúnaði. Mæling þjóðarframleiðslu GDP; Gross Domestic Production hafi blindað Vesturveldin. Á friðartímum virðist baksvið litlu skipta en öðru gildi á ófriðartímum. Þetta þurfi Vesturveldin að líta til.  Frá heimstyrjöld no. 2 1939-1945 – World War II – hafi menn einblínt á þjóðarframleiðslu og auðsköpun á hlutabréfamörkuðum og gengi gjaldmiðla almennt miðað við dollar. En þessi einfalda lausn hefur þann veikleika að endurspegla ekki endilega efnahagsstyrk þjóða. „Á stríðstímum missa þjónustugreinar mikilvægi í samanburði við landbúnað, iðnað og byggingariðnað. Það verður nauðsynlegt að mæla vöruframleiðslu einstakra þjóða til þess að skilja raunverulegan samanburð,“ skrifar Sapir í American Affairs 2022. Ólíkt Rússum hafa hvorki Evrópa né Ameríka lagað efnahag að stríði. Stríðið í Úkraínu er Proxy-stríð; staðgengisstríð með vestrænum vopnum og peningum í þágu útþenslu Nato. Allt er greitt af Vesturlöndum og hefur svo verið frá valdaráninu 2014. 

Hin fræga Big-Mac vísitala gefur samanburð á lífskjörum milli þjóða. Dollar; – $1 í Rússlandi færir kaupanda miklu mun meira en $1 í USA. Big Mac kostar 5.15 dollara í USA en 2.44 dollara í Rússlandi. Heimamenn tóku yfir rekstur McDonald‘s eftir að viðskiptabanni var skellt á. Viðskiptabannið hefur gert Rússa sjálfum sér nóga á mörgum sviðum, til dæmis kaupa þeir innlenda bíla Avto og GAZ í stað Benz og Audi sem Þjóðverjar seldu í stórum stíl.

 

RÚSSUM VEX ÁSMEGIN

Lokun markaða í Evrópu og Ameríku var sem högg á rússneskan efnahag árið 2022 en Rússar hafa aðlagað sig og markaðir einkum í Asíu hafa opnast. Það skiptir sköpum að 80% mannkyns styður Rússa í deilunni í Úkraínu. BRICS-löndin; Brasilía, Indland, Kína og S-Afríka eru í efnahagsbandalagi með Rússum ásamt tugum annarra ríkja sem eru að ganga inn. Þar eru sérlega eftirtektarverð Saudi-Arabía, Íran og Egyptaland. Líklega eru dagar petro-dollars taldir. Olíubann átti að lama Rússa en það hefur þvert á móti komið illa við orkusnauða Evrópu. Rússar beindu olíu- og gasviðskiptum frá Evrópu til Asíu, einkum Kína og Indlands sem áframselur rússneska olíu, þar á meðal til Vesturlanda. Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn spáir tæplega eins prósents hagvexti í Rússlandi en heimamenn 2% meðan stöðnun ríkir í Evrópu og upplausn í Ameríku sem á undanförnum áratugum hefur flutt verksmiðjur sínar erlendis, alveg sérstaklega Kína. Rússland nútímans minnir á Ameríku fyrir hundrað árum.

 

EVRÓPA Í TÆTLUM

Í Evrópu ríkir Alræði sérfræðinganna en á dögum bolsevika var það alræði öreiganna sem hrundi. Það er að koma í bakið á Vesturveldunum að vanmeta Rússland og kjánaleg ummæli vestrænna leiðtoga stinga í augu. Ursula van der Leyen kvað í ræðu í setember 2022 að Rússland væri í tætlum; in tatters þar sem þrjú þúsund alþjóða firmu hefur yfirgefið landið. Skortur væri á tölvukubbum í vopn og Rússar leituðu í þvottavélar. Viðskiptabann var vissulega högg en Rússar eru að  aðlaga sig og ný heimsmynd að birtast. Evrópa er þvert á móti er í tætlum meðan efnahagur Rússa vex. Josep Borell utanríkisstjóri ESB uppnefndi Rússa "efnahagsdverg ... gasstöð með kjarnorkuvopn". Borell þessi segir líka að Evrópa sé sem aldingarður umkringdur frumskógi; Europe is a garden. The rest of the world [...] is a jungle.“ Annalena Boerback utanríkisráðherra Þýskalands varð sér til háðungar þegar hún sagði að Vladimir Pútin yrði að breyta stefnu sinni varðandi Úkraínu um 360°. Það hafði áður vakið uppnám þegar hún sagði að Þjóðverjar yrðu að sætta sig við að Úkraína væri í forgangi og Þýskaland væri í stríði við Rússland. Nú er komið á daginn að þýskir Bundeswehr hermenn stýra þýskum Leopard skriðdrekum sem Rússar hafa eyðilagt í stórum stíl.

 

ÞÝSKALAND Á BRAUÐFÓTUM

Economist og Der Spiegel kalla Þýskaland veika mann Evrópu; sick man of Europe. Þar er samdráttur, lífskjör hrapa og þýska iðnveldið á brauðfótum. Orkukreppt Þýskaland er í kreppu. Hryðjuverkið í Eystrasalti þegar Nord Stream leiðslan var sprengd í tætlur er mesta mengunarhryðjuverk sögunnar. Ódýrt gas hætti að streyma til Þýskalands sem hefur komið illa við efnahag landsins. Auðlindir eru undirstaða velsældar, orkuskortur er ávísun á stöðnun. Andrezj Duda forsætisráðherra Póllands líkir Úkraínu við drukknandi mann; drowning man. Pólverjar, Ungverjar og Slóvakar neita að kaupa mengað úkraínskt korn og er af því hörð deila. Sigurvegari kosninga í Slóvakíu um helgina krefst þess að stríðinu linni líkt og Ungverjar. Sá dellumosktur er við lýði á Vesturlöndum að taka beri út CO2 orkugjafa án þess að því sé svarað hvað koma eigi í staðinn. Kolefni er undirstaða lífs. Gróður svolgrar í sig CO2 og framleiðir súrefni sem við öndum að okkur. Jörðin framleiðir olíu á nútíma sem fyrri skeiðum.  Kolefnislaus veröld er leið fátæktar og helsis. Vesturlönd eru á hraðferð fram af Svörtuloftum.